مرکز تخصصی دندانپزشکی سلامت

                                                                    اهمیت دندانهای شیری

هر فردی که فرزند دلبندی دارد بدون شک با مسئله ای به نام دندان شیری مواجه می باشد . از دندان درد شبانه بچه اش گرفته تا نگرانی برای افتادن دندان شیری و رویش دندان دائمی ...... نگرانی از ردیف نبودن دندانهای فرزندش گرفته تا آسیب های وارده به ناحیه دهان و دندان . این مسائل همگی ضرورت شناخت کامل از پدیده ای به نام دندان شیری را ایجاب میکند .
تعداد دندان‌های شیری در کل بیست عدد می‌باشد که از سن 6 تا 8 ماهگی شروع به رویش کرده و تا سن حداکثر 3 سالگی رویش آن‌ها تکمیل می‌گردد. افتادن دندان‌های شیری از سن 6 تا 7 سالگی شروع می شود. تا سن 12 سالگی باید کلیه دندان‌های شیری افتاده و دندان‌های دائمی جایگزین آن‌ها گردند.4دندان دائمی آسیاب اول در سن 6 سالگی در دهان رویش پیدا می‌کنند، بدون این‌که دندان شیری بیفتد، یعنی در سن 7 سالگی بچه باید 24 دندان داشته باشد 4.دندان دائمی دیگر که همان دندان‌های آسیاب دوم می‌باشد، هم در سن 12 سالگی در دهان رویش پیدا می‌کنند و این دندان‌ها هم جایگزین دندان شیری نیستند، بلکه مستقلا رویش پیدا می‌کنند، یعنی در سن 12 سالگی بایستی بچه 28 دندان در دهان داشته باشد.علت افتادن دندان‌های شیری به این خاطر است که دندان‌های دائمی زیر دندان شیری شروع به رویش کرده و به مرور ریشه دندان شیری را می‌خورد و این روند تا جایی ادامه پیدا می‌کند که ریشه دندان شیری به کلی از بین رفته و دندان شیری می‌افتد.گاهی این روند متوقف شده و اختلالی در این مسیر به وجود می‌آید. آیا تا به حال شنیده‌اید که در دهان فرد بزرگسالی هنوز دندان شیری هست.هرگاه دندان‌های شیری در موعد خود نیفتند، می‌توانند باعث کج یا دیر روییدن و در مواردی نروییدن دندان دائمی میشود.                                        
علل نیفتادن دندان شیری
1 .کج بودن مسیر رویش دندان دائمی زیر دندان شیری
 2.نبودن دندان دائمی به طور مادرزادی؛ یعنی در بعضی موارد، فرد به طور ارثی یک تا چند دندان دائمی را ندارد، در این صورت دندان شیری مربوطه هم نخواهد افتاد.
3 .گیر کردن دندان شیری بین دندان‌های دائمی. این مسئله علل مختلفی ممکن است داشته باشد، مثل درشت بودن دندان‌ها و کمبود فضای کافی و تحت فشار بودن دندان‌ها.
 
 
توصیه هایی برای والدین
 بعد از  12 سالگی حتما افتادن کلیه دندان‌های شیری فرزندانتان را چک کنند.
اگر دندان شیری تا سن 12 سالگی نیفتاد، برای کشیدن آن زود اقدام نکنند، چون ممکن است زیر این دندان، دندان دائمی نباشد. در این صورت دندان شیری را تا سنین  بالاترمی توان به خوبی استفاده کرد. پس حتما با تهیه رادیو گرافی علت واقعی عدم افتادن دندان شیری مشخص شود.
عوارض نیفتادن به موقع دندان‌های شیری
هرگاه دندان‌های شیری در موعد خود نیفتند، می‌توانند باعث کج یا دیر روییدن و در مواردی نروییدن دندان‌های دائمی زیرین گردند. در این گونه مواقع بهتر است کودک را نزد دندانپزشک ببرید و علت نیفتادن دندان‌های شیری و سرنوشت دندان‌های دائمی زیرین را جویا شوید.
 عوارض زود افتادن دندان‌های شیری
با آن که اغلب پدر و مادرها برای دندان‌های شیری ارزشی قایل نیستند و زود افتادن آن‌ها را مسئله چندان مهمی نمی‌دانند، باید بدانیم که برای صحیح روییدن دندان‌های دائمی، هر کدام از دندان‌های شیری باید تا سن خاصی در دهان باقی بمانند؛ به عنوان مثال دندان‌های آسیای شیری بایستی تا حدود سن 10 سالگی در دهان کودک نگهداری شوند.
چرا باید دندانهای شیری را درمان کرد؟
  گاهی اوقات والدین ترجیح می دهند که دندان های پوسیده کودکشان به جای درمان و ترمیم ، کشیده شود. این والدین اظهار می کنند که دندانهای شیری موقتی هستند و بالاخره می افتند؛ پس نگهداری و درمان این دندان ها لزومی ندارد ! باید گفت که دندان‌های شیری نقش مهمی در جویدن غذا ، زیبایی وکسب مهارت‌های تکلم دارند. این دندان ها به عنوان یک فضانگهدار برای دندان های دائمی عمل کرده و حضور آن ها به دندان های دائمی کمک می کند که در محل صحیح خود رویش پیدا کنند ؛ در نتیجه از دست دادن زودهنگام دندان‌های شیری می تواند باعث بد قرار گرفتن و شلوغی دندان های دائمی شود  دندان های شیری در رشد لثه های طبیعی و سالم موثر بوده و به شکل گیری صحیح استخوان های فک کمک می کنند . پوسیدگی و یا ضربه به دندان های شیری می تواند تکامل و رویش دندان های دائمی را تحت تاثیر قرار دهد. باتوجه به اهمیت دندان های شیری ، باید این دندان ها با رعایت بهداشت دهان ، تا زمانی که به طور طبیعی می افتند حفظ شوند.

دكتر  آيدا مهدي پور            متخصص دندان پزشكي كودكان وعضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشكي قم